Estonya, dünyadaki en gelişmiş dijital devletlerden biri olarak öne çıkar ve e-devlet uygulamalarında öncüdür. Estonya’nın sunduğu e-Residency programı sayesinde dünyanın herhangi bir yerinde bulunan girişimciler, tamamen online olarak şirket kurabilir ve yönetebilir. Avrupa pazarına düşük bürokrasi ve maliyetle girmek isteyen startuplar için Estonya oldukça cazip bir seçenektir.
Aşağıda Estonya’da online şirket kurma sürecine dair adım adım rehber, avantajlar, gereklilikler ve pratik bilgiler bulacaksınız.
Neden Estonya’da Şirket Kurulmalı?
-
E-Residency Programı: Estonya hükümeti tarafından yabancılara verilen dijital kimlik.
-
%100 Online Kuruluş: Fiziksel olarak Estonya’da bulunma zorunluluğu yok.
-
AB Pazarına Erişim: Kurulan şirket, tüm Avrupa Birliği’nde yasal olarak tanınır.
-
Vergi Avantajı: Yeniden yatırılan kârda %0 kurumlar vergisi; yalnızca dağıtılan kârda %20 vergi.
-
Şeffaf Hukuki Sistem: AB regülasyonlarıyla tamamen uyumlu.
-
Startup Ekosistemi: Güçlü teknoloji ve fintech ortamı, yatırım ağları mevcut.
1. Adım – E-Residency Başvurusu
İlk adım e-resident olmaktır.
-
Başvuru: Estonya Polis ve Sınır Muhafaza Kurulu üzerinden online yapılır.
-
Gerekenler: Pasaport kopyası, dijital fotoğraf, CV ve motivasyon yazısı.
-
Ücret: Yaklaşık 100 €.
-
Süre: 4–8 hafta.
-
Teslim: E-Residency kartı, seçilen Estonya konsolosluğundan veya büyükelçilikten alınır.
Bu kart, dijital kimlik ve imza özelliği taşır; resmi belgeleri online imzalamanızı sağlar.
2. Adım – Şirket Türünü Seçmek
Startuplar için en yaygın şirket türü Özel Limited Şirket (Osaühing – OÜ)’dür.
-
Asgari Sermaye: 1 € (önceden 2500 € iken düşürülmüştür).
-
Sorumluluk: Şirketin varlıklarıyla sınırlıdır.
-
Mülkiyet: %100 yabancıya ait olabilir.
-
Yönetim: En az bir yönetici gerekir, ikamet şartı yoktur.
3. Adım – Şirket İsminin Rezervasyonu
-
İsim uygunluğu Estonya Ticaret Sicili üzerinden sorgulanır.
-
İsim benzersiz olmalı, tescilli markaları ihlal etmemelidir.
-
Limited şirketler için “OÜ” ibaresi zorunludur.
4. Adım – Online Şirket Kaydı
Şirket Kayıt Portalı (e-Business Register) üzerinden yapılır:
-
E-Residency kartı ile giriş yapılır.
-
Şirket bilgileri girilir (isim, adres, yönetim kurulu, sermaye).
-
Ana sözleşme ve gerekli belgeler yüklenir.
-
Devlet harcı ödenir (yaklaşık 190 €).
-
Belgeler e-Residency kartı ile dijital olarak imzalanır.
Kayıt işlemi genelde 1–3 iş günü içinde tamamlanır.
5. Adım – Yasal Adres ve Temsilci Zorunluluğu
Her Estonya şirketinin:
Bu hizmeti yıllık 100–300 € karşılığında sağlayan lisanslı şirketler vardır.
6. Adım – Banka veya Fintech Hesabı Açmak
Klasik Estonya bankaları bazen şahsen ziyaret talep edebilir. Alternatif olarak fintech çözümleri tercih edilir:
-
Wise Business
-
Payoneer
-
Revolut Business
-
Paysera
Bu çözümler sayesinde IBAN ile Avrupa ve global işlemler yapılabilir.
7. Adım – Vergi ve KDV Kaydı
-
Kurumlar Vergisi: Dağıtılmayan kârda %0, dağıtılan kârda %20.
-
KDV Kaydı: Yıllık 40.000 € üzerinde ciro yapan şirketler için zorunludur.
-
Başvurular Estonya Vergi ve Gümrük Kurulu üzerinden yapılır.
8. Adım – Şirketi Online Yönetmek
-
X-Road dijital altyapısı üzerinden tüm resmi raporlamalar yapılır.
-
Yıllık raporlar e-Business Register üzerinden online verilir.
-
Muhasebe, Estonya mevzuatını bilen profesyonellerce yürütülmelidir.
Startuplar İçin Avantajlar
-
Hızlı Kurulum: Birkaç gün içinde şirket kurulur.
-
Düşük Maliyet: Birçok AB ülkesine göre daha uygundur.
-
Ölçeklenebilirlik: Uzaktan ekip ve küresel müşteri yönetimi kolaydır.
-
Güvenilirlik: AB merkezli şirket, yatırımcı ve müşteriler için güven yaratır.
-
Esneklik: Tüm işlemler uzaktan yönetilebilir.
Dikkat Edilmesi Gereken Zorluklar
-
Banka Kısıtlamaları: Bazı bankalar fiziksel ziyaret talep eder.
-
Maddi Varlık Gereklilikleri: Bazı AB müşterileri ofis ve çalışan talep edebilir.
-
Vergi İkametgâhı: Şirket, fiili yönetimin yapıldığı ülkede vergilendirilebilir.
-
Rekabet: Estonya global girişimciler için popülerdir, yatırım ve yetenek rekabeti yüksektir.