Küreselleşen dünyada iş yapmak isteyen startuplar için yerel pazarlar artık yeterli değil. Özellikle dijitalleşmenin hız kazandığı bir dönemde, sınırlı coğrafyalara hitap eden ürün ya da hizmetler büyüme potansiyelini sınırlayabiliyor. Bu noktada ithalat ve ihracat şirketi kurmak, girişimcilere yeni pazarlara ulaşma, maliyet avantajı sağlama ve marka değerini artırma fırsatı sunar.
Ancak uluslararası ticaretin dinamikleri, geleneksel şirket modellerinden farklıdır. Hem yasal hem de operasyonel anlamda doğru bir yapı kurmak, sürdürülebilir büyümenin temelini oluşturur. Bu içerikte, sıfırdan bir dış ticaret startup’ı nasıl kurulur, tüm yönleriyle açıklıyoruz.
İthalat ve İhracat Şirketi Nedir?
İthalat şirketi, yurt dışından mal ya da hizmet satın alan ve iç pazarda satışa sunan firmalardır. İhracat şirketleri ise yerli mal veya hizmetleri dış pazarlara sunar. Günümüzde birçok girişim bu iki alanı bir arada yürütmektedir. Özellikle e-ticaret yapan startuplar için hem ithalat hem de ihracat faaliyetleri büyük önem taşır.
Dış ticaret şirketleri, klasik ticari faaliyetlerin ötesinde; döviz, gümrük, lojistik, uluslararası mevzuat gibi birçok farklı alanda bilgi ve deneyim gerektirir. Bu nedenle kuruluş aşaması dikkatle planlanmalıdır.
Startuplar İçin İthalat İhracat Şirketi Kurmanın Avantajları
-
Global pazarlara açılma: Ürününüz veya hizmetiniz için dünyanın her yerinde potansiyel müşterilere ulaşabilirsiniz.
-
Kâr marjını artırma: Bazı ürünlerin yurt dışında çok daha yüksek fiyata satılabilmesi, büyük gelir avantajı sağlar.
-
Üretim maliyetini düşürme: Uygun fiyatlı ham madde ya da ürün ithalatı ile maliyetler düşürülür.
-
Devlet teşviklerinden faydalanma: İhracat yapan girişimler, devletin sunduğu vergi indirimleri, hibeler ve destek programlarına erişebilir.
-
Yatırımcı ilgisi çekme: Global vizyona sahip girişimler, yerli ve yabancı yatırımcılar için daha caziptir.
İthalat İhracat Şirketi Nasıl Kurulur?
Startup kurucuları için ithalat ve ihracat şirketi kurmak, klasik şirket kurulum sürecine benzese de bazı ek adımlar içerir. Aşağıda bu süreci adım adım ele alıyoruz:
1. Şirket Türünün Belirlenmesi
Türkiye’de en çok tercih edilen şirket türleri:
-
Şahıs Şirketi: Kurulumu hızlı ve ucuzdur, ancak dış ticaret için sınırlı seçenek sunar.
-
Limited Şirket: Dış ticaret için en yaygın tercih edilen modeldir. Hem kuruluş kolaylığı hem de vergi avantajları sunar.
-
Anonim Şirket: Daha büyük ölçekli yapılar için uygundur. Yatırımcı girişi için idealdir.
Startuplar için genellikle Limited Şirket önerilir çünkü hem dış ticaret yapmaya uygundur hem de hızlı şekilde kurulabilir.
2. Faaliyet Konusunun Belirlenmesi
Şirketin ticaret siciline kaydedilirken ithalat ve ihracat faaliyetlerini kapsayan ifadeler mutlaka ana sözleşmede yer almalıdır. Örnek faaliyet konuları:
-
Her türlü mal ve hizmetin alımı, satımı, ithalatı ve ihracatı
-
E-ticaret ve dijital pazarlama faaliyetleri
-
Danışmanlık, temsilcilik, distribütörlük
Bu ifadeler, ileride ürün çeşitliliği artırıldığında yeni faaliyet alanlarına geçişi kolaylaştırır.
3. Gerekli Belgelerin Hazırlanması
Şirket kurmak için gerekli olan belgeler şunlardır:
-
Ortakların kimlik fotokopisi
-
İkametgah belgesi
-
İmza beyannamesi
-
Ana sözleşme
-
Vergi dairesi başvuru formu
-
Kira kontratı veya tapu fotokopisi (adres beyanı için)
Tüm belgeler hazırlandıktan sonra Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne başvuru yapılır.
4. Vergi Levhası ve Mali Müşavir Atama
Şirket kuruluşundan sonra vergi dairesinden vergi levhası alınır. Ayrıca yasal zorunluluk olarak bir serbest muhasebeci mali müşavir (SMMM) ile çalışmanız gerekir. Bu kişi hem defterlerinizi tutar hem de beyanlarınızı yapar.
5. Gümrük Müşavirliği ve Dış Ticaret Kodları
İthalat ve ihracat işlemleri için Gümrük Müşaviri ile çalışmak önemlidir. Aynı zamanda şirketinize ait dış ticaret kodlarının (GTİP) belirlenmesi gerekir. Bu kodlar, ürünlerin uluslararası ticarette sınıflandırılmasını sağlar.
6. İhracatçı Birliği Kaydı
İhracat yapmak için Türkiye’de ilgili İhracatçı Birlikleri’ne kayıt olmanız gerekir. Örneğin; İstanbul İhracatçı Birlikleri, Akdeniz İhracatçı Birlikleri gibi. Bu kayıt olmadan ürününüzü ihraç edemezsiniz.
7. E-İhracat Altyapısı Kurulumu
Eğer ürünlerinizi internet üzerinden yurt dışına satacaksanız şu sistemleri kurmanız gerekir:
-
Çok dilli e-ticaret sitesi
-
Uluslararası ödeme sistemleri (PayPal, Stripe, Wise vb.)
-
Yurt dışı kargo ve lojistik entegrasyonu
-
Gümrük ve vergi hesaplama modülleri
Hangi Alanlarda İthalat/İhracat Startupları Kurulabilir?
-
Moda ve tekstil: Kendi tasarım ürünlerini ihraç etmek isteyen markalar
-
Elektronik ve teknoloji: Ürün geliştiren ya da ithal edip satan girişimler
-
Gıda ve içecek: Yerel tatları yurt dışına pazarlamak isteyenler
-
Yazılım ve dijital ürünler: Dijital platformlar ve SaaS hizmetleri
-
Sağlık ürünleri: Doğal kozmetik ve sağlık takviyeleri
Startuplar İçin Dış Ticarette Başarı Stratejileri
-
Pazar Araştırması Yapın: Hangi ülkeye ne satacağınızı, o ülkedeki talep ve rekabeti iyi analiz edin.
-
Lojistik ve Gümrük Bilgisi Edinin: Lojistik süreçleri, kargo masrafları, gümrük vergileri kârlılığı doğrudan etkiler.
-
Online Kanalları Kullanın: Amazon, Etsy, Alibaba gibi platformlarda global satış yapabilirsiniz.
-
Devlet Teşviklerinden Faydalanın: Ticaret Bakanlığı, KOSGEB ve Eximbank gibi kurumların ihracat desteklerini takip edin.
-
Dijital Pazarlamayı Kullanın: SEO, sosyal medya reklamları ve influencer pazarlaması ile markanızı tanıtın.
Devlet Destekleri ve Teşvik Programları
Türkiye’de ithalat ve ihracat yapan girişimciler için birçok destek mekanizması mevcuttur:
-
Yurt dışı fuar katılım desteği
-
Marka ve patent tescil desteği
-
Dijital pazarlama desteği
-
Yazılım ve web sitesi çeviri desteği
-
Lojistik ve nakliye teşviki
-
Yurt dışı ofis açma desteği
Bu desteklerden faydalanmak için şirketinizin aktif ihracat yapıyor olması ve kayıtlı olması şarttır.
İthalat ve İhracat Startupları İçin Sık Yapılan Hatalar
-
Ürün GTİP kodunu yanlış belirlemek
-
Hedef pazarın regülasyonlarını bilmeden ürün göndermek
-
Yetersiz lojistik planlama
-
Sadece fiyat odaklı olmak, markalaşmayı ihmal etmek
-
Gümrük vergilerini hesaba katmamak
Bu hatalardan kaçınmak, hem maddi hem de itibar kayıplarını önleyecektir.